Egbert van Hattem, 24 april 1995 

Na dertien jaar is Scholma eindelijk eens succesvol

Auke Scholma (38) is damkampioen van Nederland geworden en dat is een grote opluchting. Voor de dertiende keer deed hij dit jaar mee, maar nooit kwam hij verder dan een derde plaats, al in 1983, en een tweede, pas in 1992.... 

STADSKANAAL Voor het eerst in zijn carrière heeft Scholma zijn veeleisende speelstijl tot het einde van het toernooi volgehouden. Vaker al begon hij met een veelbelovende score in de eerste toernooihelft maar stortte later in. In Stadskanaal was de conditie eindelijk goed waar hij de laatste jaren snipverkouden, grieperig of anderszins vermoeid was. Ook hield hij zich in met het stapgedrag. Slechts één keer, met Hein Meijer, werd het echt te laat. 'Als je damt, bouw je behoorlijk wat spanning op, dan ga ik niet om tien uur al naar bed,' aldus Scholma.

Derden profiteerden doorgaans van zijn inzinkingen en zijn nimmer aflatende wil om interessante partijen te produceren. De riskante opzet kostte nogal eens teveel tijd of bleek soms niet door de beugel te kunnen. Een toernooi zonder Scholma is inhoudelijk minder interessant en is hoe dan ook slecht voor het winstpercentage.

Scholma, geboren in Opeinde (Smallingerland) en woonachtig in Baflo (Groningen) vat de dampartij op als een 'intensieve discussie met je tegenstander die vier tot wel zeven uur kan duren. Wil je tot een interessant gesprek komen dan moet je hem ook iets geven om te bedenken. Af en toe plaats ik een provocerende opmerking.'

Een andere instelling derhalve dan de 'resultaatrakkers' die geduldig loeren op hun kansen. In dit toernooi strooide Scholma verwarring met zijn openingszet 1.31-27 waar 'niet mis mee is' en waar, behalve Rob Clerc, 'niemand in de verste verte een antwoord op wist te vinden'.

Scholma levert als beroepsdammer zijn financiële bijdrage aan het gezin en kan dit jaar vol trots 5000 gulden mee naar huis nemen. De Groninger vindt dat de nationale toppers te gemakkelijk met de laatste modes meelopen. Iedereen speelt varianten die ook bij de anderen bekend zijn met 'theoretisch getouwtrek' als gevolg.

In de laatste ronde tegen Hendrik van der Zee nam Scholma geen risico's. Hij zorgde er voor dat er 'geen echte hekstelling' op het bord verscheen waarna de partij rustig remise werd. Vervolgens werd het toekijken geblazen bij de explosieve partij die achtervolger Gérard Jansen afwerkte tegen Johan Krajenbrink. De zwartspeler maakte zich er niet gemakkelijk van af en speelde voluit om 'het publiek wat te laten zien'; een gedachte waar in de slotronde lang niet iedere dammer op kwam. Lange tijd was onduidelijk of zwart greep zou krijgen op de aanvallende witte centrumpositie. Na 33.27-21 hadden de spelers de door Scholma aangegeven schijfwinst niet gezien: na 33...11-16, 34.49-43 met na het slaan 18-23, 19-24 en 14-19. Het is echter wit dat met een schijf minder het beste spel heeft.

In de razendspannende tijdnoodfase, waarin alles mogelijk was, had zwart met 49...18-22 flink van zich af kunnen bijten. De vraag was dan geweest of wit als laatste zet voor de tijdcontrole 50.32-27 had aangedurfd. Dat is namelijk precies de goeie, want na 50...31-36 speelt wit na het slaan verrassend 28-23 met ontsnapping.

Toen de kruitdampen waren opgetrokken resteerde een gelijkwaardige remise-positie. Scholma plaatste zich daarmee voor het continentale kampioenschap dat nog dit jaar in Polen (naar verluidt: Krakow) zal worden gehouden en uitsluitsel moet bieden voor plaatsing in het wereldkampioenschap dat volgend jaar in Ivoorkust zal worden gehouden. Nederland is sinds vorig jaar geen aparte zone meer. Wouter van Beek, voorzitter van de FMJD bevestigde dat het toernooi in Polen doorgang kan vinden omdat een sponsor is gevonden.

Geheel ander nieuws in Stadskanaal was de beslissing dat de paringen voor de grootmeester-achtkamp op Vlieland, op korte termijn alsnog door loting zullen worden voltrokken. De indelingen volgens de internationale rating-lijst, die aanmerkelijk statischer is dan die van bijvoorbeeld het tennis, is daarmee van de baan. Bij de betrokkenen waren wrijvingen ontstaan over de indeling. De loting vindt in zoverre geleid plaats dat landgenoten elkaar in de eerste ronde niet kunnen treffen.

STADSKANAAL: NK, mannen: dertiende en laatste ronde: Van Leeuwen - Thijssen 1-1, Van der Pal - Zwart 1-1, Scholma - Van der Zee 1-1, Van der Kooij - Van Aalten 1-1, G. Jansen - Krajenbrink 1-1, Wesselink - Meijer 1-1, H. Jansen - Clerc 1-1.

Eindstand: 1. Scholma 18, 2. G. Jansen 17, 3. H. Jansen en Meijer 15, 5. Thijssen 14, 6. Van Aalten, Clerc, Van Leeuwen en Van der Zee 13, 10. Krajenbrink 12, 11. Wesselink 11, 12. Van der Pal 10, 13. Van der Kooij en Zwart 9.