In memoriam Christ Verhaag 22-12-1926/19-12-2023

Door Ronald Schalley

In deze IM houd ik de voornaam Christ aan en niet Chris zoals vaak wordt vermeld. Ik ben opgegroeid met Christ en ook onder zijn artikels voor de KNACK stond altijd Christ.

Een paar dagen voor zijn verjaardag is Christ Verhaag van ons heengegaan op een gezegende leeftijd van 96 jaar. Meer dan 40 jaren als dammer staan er op zijn conto, en was hij ook nog eens promotor van onze edele sport en bekleedde hij diverse bestuursfunctie op allerlei niveaus. Naast al dit was hij ook jarenlang damcorrespondent geweest voor de KNACK, Het Belang van Limburg en Teletekst van de VRT. Christ was de oprichter van damclub Lanklaar, misschien toch wel het grootste project van zijn (dam)leven met, vooral in de jaren 90, een grote jeugdafdeling. Een damliefhebber pus sang die in 2016, op de leeftijd van 90 jaar, noodgedwongen moest stoppen omwille van het verslechterde zicht van zijn ogen.

Christ Verhaag kwam ergens in 1974 in aanraking met het clubdammen. Daarvoor speelde hij regelmatig met een kameraad maar na zijn pensionering wou hij regelmatiger dammen en kwam hij in contact met damclub Genk. Het duurde niet lang of er ontstond het verlangen om een eigen club op te richten in zijn Maasland. Dat project werd in februari 1976 met ‘Damclub De Juiste Zet Lanklaar’ gerealiseerd. Verhaag zou zijn hele leven trouw blijven aan de club.

De clubspeler

Zoals gezegd begon Verhaag echter bij damclub Genk en dat op vrij late leeftijd. Toch wist hij in een klein decennium zich op te werken van een beginnende dammer naar een speler die zich in 1983 en 1984 wist te plaatsen voor de finale van het Belgische kampioenschap. Daarin moest hij weliswaar met een bescheiden plaats in de achterhoede vrede nemen maar de remises tegen kanonnen Oscar en Hugo Verpoest alsook tegen de latere vijfvoudige Belgische kampioen Patrick Casaril toonden aan dat Verhaag zich had ontwikkeld tot een speler waar je niet zomaar de maat meer van nam. In die jaren ontwikkelde hij ook een grote liefde voor de Roozenburg-opstelling en de Keller-opening.

Echter, de Limburgse titels in 1990 en 1991 zijn ongetwijfeld persoonlijke hoogtepunten geweest waarin hij liefst 25 en 29 deelnemers achter zich liet en de Genkse hegemonie doorbrak die er sinds de start van het LK in 1983 heerste. Ook verzamelde hij met Lanklaar een aantal Limburgse en Vlaamse interclubtitels. Voor zover ik weet heeft hij echter nooit de Belgische interclubtitel kunnen veroveren.

De oprichter en bestuurslid

Voor Christ bleef het niet bij alleen maar dammen. In 1976 richtte hij damclub De Juiste Zet Lanklaar op en was hij vele jaren de voorzitter van deze club en later erevoorzitter. In 1983 was hij een van stichtende vaders van de Limburgse dambond, ook afgekort tot LDB. Het doel was om de vele Limburgse clubs samen te brengen en provinciale kampioenschappen in te richten. Verhaag nam de taak van wedstrijdleider op zich en zou deze meer dan 20 jaar met verve vervullen. Ik dacht dat hij ook korte tijd een bestuursfunctie op Vlaams of federaal niveau heeft uitgeoefend maar helaas ontbreekt mij de data hierover.

De jeugdleider/trainer/begeleider

Lanklaar heeft een aantal sterke lichtingen jeugdspelers gehad. Reeds bij de oprichting van de club was er een enthousiaste groep jongelingen waaronder Freddy en Liliane Borghoms, Paul Dirkx, Lizzy Verheyen, Paul Rademakers enz.

Eind jaren 80 voelde Christ heel goed dat de generatie van de jaren 70 het dammen achter zich aan het laten was en dat hij, als de club wou overleven iets moest doen. Elk jaar werd er wel via de lokale dag- en weekbladen regelmatig propaganda gemaakt voor de club en dit trok af en toe wel iemand naar de club maar meestal waren dit volwassenen die vaak ook weer afhaakten omdat ze de eerste jaren tegen de ervaren spelers kant noch wal raakten. In 1989 begon hij de scholen aan te spreken over een jaarlijks scholentoernooi waarbij Christ les ging geven aan iedereen die meer over dammen wou weten.

Dat hield hij een aantal jaren vol en daaruit zijn toch een 25-tal jongeren voortgekomen die deelnamen aan de Belgische jeugdkampioenschappen en zelf jeugd-EK’s en WK’s. Enkele van de bekendste namen waren Ilse Venken, Tamara Wattez, Bjorn Hoeven, Dirk Vankan en Janes De Vries, de voorzitter van de nieuwe damclub Oemoemenoe.

Echter na 2000 zou Christ er mee stoppen en daalde opnieuw het aantal leden fors. Doordat er geen opvolger was voor het jeugdbeleid was het verloop van de jeugd groot. Van de circa 25-30 jeugdspelers uit deze generatie damt enkel nog Janes de Vries.

Een van zijn eerste en grootste successen als trainer/begeleider was ongetwijfeld Lizzy Verheyen. Zij wist zich verschillende keren tot Belgische kampioen bij de vrouwen te kronen en mocht ons land twee keer vertegenwoordigen op WK Vrouwen. Voor zover ik weet ging Christ altijd mee.

De verzamelaar/journalist/publicist

Christ was een verzamelaar van standen en statistieken. Zo heeft hij de meesterpunten voor de Limburgse kampioenschappen geïntroduceerd en kwam hij regelmatig met statistieken over van alles nog wat af. Partijen werden bijgehouden en de mooiste gesorteerd voor publicatie. Ook partijfragmenten van de provinciale kampioenschappen alsook van de onderlinge competities werden, vaak in samenwerking met wijlen Georges Dsinter, bijgehouden.

In 1980 kreeg hij een rubriek in de KNACK, toch wel een van de vooraanstaande tijdschriften die Vlaanderen kent en hoewel hij voor 1980 al af en toe iets voor Het Belang van Limburg schreef, was 1980 ook het jaar dat hij hiervoor ook wekelijks een stukje mocht schrijven. Bij de opkomst van teletekst was het opnieuw Verhaag die wekelijks de dampagina verzorgde met een probleem. Dankzij Christ zijn vele leuke fragmenten uit de Limburgse kampioenschappen voor altijd vastgelegd op papier. Verhaag maakte ook enkele damboekjes. Naast jaarlijkse verzameling van de rubrieken in de KNACK en Bvl, maakt hij ook een boekje over de Keller-opening en ook 2 probleemboekjes van Jan Scheijen en Cor Rikkers van problemen die verschenen waren in de KNACK en op Teletekst alsook een boekje met meesterlijke partijen.

De mens

Al het voorgaande had betrekking op het dammen maar Christ Verhaag was op de eerste plaats ook een heel warme en vriendelijke persoon. Ik herinner me dat ik als jeugdspeler naar Antwerpen moest voor het BK en geen vervoer had. Christ kwam toen samen met Lizzy Verheyen, die het dameskampioenschap speelde, mij oppikken en afzetten in Eksel, een omweggetje van half uurtje…